,,Film animowany w edukacji przedszkolnej”

Podłoże i idea wiodąca innowacji w grupie ,,Kotki’’

Innowacja pedagogiczna zakłada połączenie wykorzystania upodobań dzieci do oglądania filmów i bajek w celu kształtowania postaw, wprowadzania ich w świat wartości, odkrywania innego oblicza edukacji oraz wyposażenie dzieci w wiedzę i umiejętności dotyczące profilaktyki wzroku. Punktem wyjścia i jednocześnie trzonem innowacji, jest serial krótkometrażowych filmów dedykowanych dzieciom w wieku od 3 do 6 lat, wykonany w technice animacji lalkowej pt. „Rodzina Treflików”, który ze względu na wykorzystaną po raz pierwszy w Polsce, na tak szeroką skalę druk 3D, można również uznać za innowacyjny. Serial powstał w Studiu Trefl S.A. w Gdyni, w reżyserii Marka Skrobeckiego, a jego premierę odnotowano 1 czerwca 2016 r. Do końca roku 2019 zrealizowano cztery sezony serialu, z których wybrano na potrzeby niniejszej innowacji 47 filmów. Innowacja pedagogiczna zakłada, że wiek przedszkolny, to dobry moment, by zacząć rozmawiać z dziećmi na trudne do zdefiniowania dla nich tematy, jak: uczciwość, kłamstwo, pomoc, współczucie, opieka itp. Odpowiednio dobrany film animowany, z treścią przekazaną w sposób bajkowy, jest dobrym punktem wyjścia do rozmowy o wartościach, trudnych wyborach, dylematach. Dodatkowo innowacja uwzględnia działania plastyczne, matematyczne, przyrodnicze i inne, wykonywane na bazie obejrzanego filmu, utrwalające zawarte w nim treści, ćwiczenia stymulujące wzrok oraz daje możliwość włączenia się w działania rodzicom. Dziecko z łatwością przenosi się w świat, w którym bohaterami filmów często bywają zwierzęta, rośliny, nierealne postaci, które łączą fantastykę z realizmem zgodnie z naturą dziecka- odbiorcy, nadającego im charakter osobowy. Mniemanie, że zwierzęta czują i myślą podobnie jak człowiek, powoduje, że dzieci identyfikują się z bohaterami Treflików, jak ze swoimi rówieśnikami, razem z nimi przeżywają różne przygody i rozwiązują problemy. Wśród bohaterów są postacie fantastyczne, które pośredniczą w poznawaniu realnego świata. Tytułową rodzinę Treflików tworzą: Mama, Tata oraz dzieci: Treflik i Treflinka, a w codziennych przygodach towarzyszą im Ciocia, która potrafi latać na miotle, sąsiad Robobot- ożywiony robot i Mały Wujcio – tajemniczy przybysz z odległej krainy, którego widzą tylko dzieci. W związku z tym, że serial „Rodzina Treflików” zyskał niezwykle dużą popularność, na jego bazie powstało wiele łatwo dostępnych materiałów, jak: kolorowanki, labirynty, zadania matematyczne, puzzle, książki, gry planszowe i oczywiście piosenki, którym warto poświęcić uwagę ze względu na to, że przybliżają dzieciom różne style muzyczne – od operowych arii, przez poezję śpiewaną po dziecięce kołysanki. Tak więc nie tylko nauczyciel, który w ramach realizowanej innowacji jest wyposażony w bogaty zestaw materiałów pomocniczych, ale również otwarty na współpracę z przedszkolem rodzic, ma spory zasób łatwo dostępnych pomocy do wspaniałej zabawy z dzieckiem. Rolą bowiem dorosłych, w tym także rodziców, jest stymulowanie procesem poznawczym dzieci z wykorzystaniem filmów w taki sposób, by świadomie dobierać spośród wielu dostępnych 6 źródeł medialnych te filmy i bajki, które nie są nasycone agresją słowną (wrzaski, krzyki, obraźliwe odzywki) i fizyczną. Małe dzieci nie potrafią oddzielić świata fikcji od realnego i wierzą, że jest on taki, jak oglądany na ekranie. Może to powodować zaburzenia poczucia rzeczywistości i sprzyjać naśladowaniu i preferowaniu zachowań przeniesionych ze świata oglądanych filmów i bajek. Dziecko przyjmuje świat taki, jakiego doświadcza, ważne jest więc aby wybierać filmy bez przemocy, które staną się materiałem edukacyjnym - nośnikiem wartościowych treści. Do nich z pewnością można zaliczyć prezentację pozytywnych wzorców i przykładów konstruktywnego rozwiązywania konkretnych problemów oraz konfliktów przedstawionych w serialu „Rodzina Treflików”. W innowacji wybrane filmy wykorzystano, jako źródło poznania przez dziecko świata oraz doskonałą okazją do prowadzenia rozmów, spostrzegania, analizowania, wnioskowania, określania relacji między bohaterami i zdarzeniami, próbę oceny ich postaw i zachowań oraz dostrzegania ich przyczyn i skutków. Zadaniem nauczyciela jest dobranie filmu animowanego ze zbioru „Rodzina Treflików” do realizowanej w przedszkolu tematyki tygodnia. Po obejrzeniu filmu, należy przeprowadzić z dziećmi rozmowę poprzez zadawanie ukierunkowanych pytań lub wykonywanie różnorodnych zadań. Tak więc odpowiednio realizowane zajęcia dydaktyczne w przedszkolu, w oparciu o projekcję filmową, staną się stymulatorem aktywności umysłowej, plastycznej, muzycznej i ruchowej dzieci oraz wzbogacaniem czynnego słownictwa. Wprowadzą dzieci w świat wartości uniwersalnych takich jak dobro, przyjaźń, piękno, prawda, uczciwość i inne. A także przyczynią się do ukształtowania postaw prozdrowotnych i ekologicznych. Następnym działaniem będzie wykonanie pracy plastycznej, matematycznej lub konstrukcyjnej, a kolejnym ćwiczenia profilaktyki wzroku. Mając świadomość, że nie unikniemy kontaktu dzieci z komputerem, tabletem czy smartfonem, warto zadbać o nauczenie dzieci dbania o higienę wzroku. Tak, jak każdy organ w naszym ciele, tak też i wzrok męczy się i przeciąża, jeżeli w niewłaściwy sposób z niego korzystamy. W innowacji została wykorzystana wizjonetyka - metoda relaksacji oczu, opracowana przez świetnego amerykańskiego okulistę, dr Williama Beates’a, która do dzisiaj jest rozwijana i stosowana z sukcesem na całym świecie. Oparta na latach doświadczeń i badań pokazuje, jak w naturalny sposób wzmocnić swój wzrok oraz jak powinien wyglądać prawidłowy proces patrzenia i widzenia, tak bardzo zaburzony w dzisiejszym skomputeryzowanym i technicznym świecie. Opracowaną przez siebie metodę, dr Beates stosował do leczenia wad wzroku swoich pacjentów. Zwracał jednak też dużą uwagę na profilaktykę. Dr Beates za klucz do sukcesu w utrzymaniu wzroku w dobrej kondycji, uważał relaks. Twierdził, że umiejętność pasywnego i dynamicznego relaksu jest pierwszą i podstawową techniką powodującą poprawę widzenia. Miał on na myśli nie tylko ogólną umiejętność rozluźniania mięśni, ale również relaks umysłu, bez którego proces widzenia nie jest możliwy. W innowacji zaplanowano zatem wykorzystanie między innymi takich technik, jak: relaks ciała i oczu, palming, bujanie, wizualizacja, mruganie, mikroruchy oczu, trataka. Innowacja zakłada również dwa warsztaty z rodzicami, dowolnie rozłożone w czasie jej realizacji. Pierwszy warsztat ma na celu dostarczenie ogólnych informacji o innowacji, zapoznanie z ćwiczeniami wzroku oraz zachęcenie rodziców do uczestnictwa w jej realizacji. Podczas drugiego warsztatu, skupić się należy na informacjach nieco szerszych, wskazując rodzicom ich rolę w wychowaniu dzieci na świadomych użytkowników mediów, uwrażliwić na dobór filmów i bajek oraz przekazać informacje na temat bezpiecznego korzystania przez dzieci z internetu. Wychodząc z założenia „czym skorupka za młodu nasiąknie...”, warto kształtować u dzieci jak najwcześniej właściwe nawyki i budować płaszczyznę zaufania z rodzicami. Podejmowane działania, wynikające z realizacji innowacji przyczynią się do: • łatwiejszej realizacji celów wychowawczych i edukacyjnych, • wsparcia dzieci do funkcjonowania w rzeczywistości poza przedszkolnej, • wzbogacenia oferty edukacyjnej przedszkola, • poszerzenia współpracy z rodzicami, 7 • wyposażenia rodziców w wiedzę na temat „dziecko w sieci”, • zapoznania dzieci z ćwiczeniami profilaktyki wzroku. Zaproponowane w innowacji treści w zakresie zadań związanych z projekcją filmów „Rodzina Treflików” oraz ćwiczeń relaksacji oczu, w całości wykraczają poza podstawę programową wychowania przedszkolnego i są dostosowane do możliwości intelektualnych dzieci w wieku przedszkolnym.